ในระดับพื้นที่ ผลกระทบหรือความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศใดๆ ที่เกิดขึ้นจะจำเพาะกับลักษณะพื้นที่นั้น ซึ่งอาจจะมีความเหมือนหรือแตกต่างกับพื้นที่อื่นๆ และส่วนใหญ่เป็นการตอบสนองหรือตั้งรับกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นต่อสภาพหรือเหตุการณ์ในปัจจุบัน โดยชุมชนเป็นผู้คัดเลือกและหาแนวทางการตั้งรับปรับตัวจากประสบการณ์และความรู้ที่ชุมชนมีอยู่เองมากกว่าที่จะให้หน่วยงานจากภายนอกเข้าไปดำเนินการให้ บทบาทของหน่วยงานภายนอกจึงเป็นเพียงการให้คำแนะนำและข้อมูลตลอดจนการส่งเสริมสำหรับการหาแนวทางเสริมหรือการปรับตัวอื่นๆ ที่อาจจะเป็นไปได้
หากการปรับที่ชุมชนได้ทำขึ้นนั้นไม่สัมฤทธิ์ผล ทำให้แนวทางหรือมาตรการในการรับมือตลอดจนการปรับตัวที่เกิดขึ้นใดๆ จึงเกิดจากการมีส่วนร่วมจากภาคประชาชนหรือชุมชนท้องถิ่นนั้นเองอย่างแท้จริง และจากบทเรียนหรือประสบการณ์ที่เกิดขึ้น สามารถประยุกต์ใช้ได้กับพื้นที่อื่นๆ ที่มีลักษณะเหมือนหรือคล้ายคลึงกันทั้งลักษณะทางกายภาพ และลักษณะทางเศรษฐกิจและสังคมได้
นโยบายการพัฒนาใดๆ ระดับประเทศที่จะเกิดขึ้นในพื้นที่มีส่วนสำคัญที่จะทำให้ชุมชนหรือท้องถิ่นที่อยู่ในพื้นที่นั้นมีความล่อแหลมเปราะบางมากขึ้นหรือน้อยลงต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในอนาคต ประกอบกับในบางครั้งการพัฒนาที่เกิดขึ้นเหล่านั้นไม่ได้เกิดขึ้นจากความต้องการของชุมชนหรือท้องถิ่นเอง ชุมชนหรือท้องถิ่นไม่ได้เข้ามามีส่วนร่วมอย่างแท้จริง และเมื่อนโยบายหรือการพัฒนาเหล่านั้นกำลังจะเกิดขึ้น จึงทำให้เกิดความขัดแย้งกันอย่างรุนแรงระหว่างภาคประชาชนกับภาครัฐซึ่งเป็นเจ้าของนโยบายการพัฒนานั้น
นอกจากนี้ผลกระทบจากนโยบายการพัฒนาในระดับประเทศต่างๆ ที่กำลังจะเกิดขึ้นต่อไปในอนาคตยังไม่ได้มีการพิจารณาหรือวิเคราะห์ความเสี่ยง ผลกระทบและความล่อแหลมเปราะบางที่อาจจะขึ้นกับประเด็นหรือภาคส่วนในบริบทของการเปลี่ยนแปลงและความแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศร่วมด้วย และอาจจะมีความเป็นไปได้ว่า นโยบายหรือการพัฒนาต่างๆ เหล่านั้นอาจจะเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้ประเด็นหรือภาคส่วนของการพัฒนานั้นมีความเปราะบางล่อแหลมมากขึ้นหรือน้อยลงต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศก็เป็นได้
อย่างไรก็ดี จากบทเรียนที่ผ่านมาของการจัดทำแผนแม่บทเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ของสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นกรณีตัวอย่างที่เห็นได้ชัดของความล้มเหลวในเรื่องของการมีส่วนร่วมโดยภาคประชาชนที่จะเป็นผู้ร่วมกำหนดและเสนอแนะนโยบายในระดับประเทศ ซึ่งก่อให้เกิดปัญหาและนำมาซึ่งความขัดแย้งและทำให้แผนแม่บทดังกล่าวไม่ได้รับการยอมรับจากภาคประชาชนและประกาศใช้ได้
ผู้เชี่ยวชาญท่านหนึ่งกล่าวว่า...ปัญหาการสื่อสารเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศในสังคมไทย คือ ทำอย่างไรให้สังคมรับรู้หรือเข้าใจว่า การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศเป็นเรื่องของสังคม มากกว่าเรื่องของวิทยาศาสตร์และสิ่งแวดล้อม...
ตอบลบ